Khai thác biển truyền thống
Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020 đã đặt ra mục tiêu đến năm 2020, kinh tế biển và ven biển đóng góp khoảng 53-55% vào tổng GDP của cả nước. Sau năm 2020, kinh tế biển phải trở thành ngành kinh tế chủ đạo trong năm ngành kinh tế biển. Một giải pháp quan trọng để thực hiện chiến lược này là phát triển kinh tế vận tải biển và công nghiệp đóng tàu, sửa chữa tàu biển.
Trao đổi về vấn đề này, PGS.TS Trần Đình Thiên cho biết, mặc dù Việt Nam có lợi thế biển rất rõ nét cả về nguồn lực và vị thế, nhưng về cơ bản vẫn chưa hình thành được tư duy phát triển với chiến lược tổng thể cho kinh tế biển.
“Cách nghĩ của chúng ta chủ yếu tập trung khai thác những gì có sẵn, chưa nâng cao năng lực và giá trị gia tăng. Lợi thế có lẽ chưa đủ để phát triển, nhưng phải đi đôi với phương pháp, mà đến nay chúng ta chưa làm được”, ông Thiện nói.
Ông Thiện cho rằng, cách thức khai thác lợi thế biển vẫn chủ yếu là truyền thống, chưa tạo được sức cạnh tranh, do đó muốn khai thác biển hiệu quả cần phải có các tập đoàn mạnh. Từ thực tế này, cần đẩy mạnh tái cấu trúc để xây dựng và phát triển Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines), Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy (SBIC) làm nòng cốt trong lĩnh vực vận tải biển và công nghiệp đóng mới, sửa chữa tàu biển.
Đồng thời, việc học hỏi kinh nghiệm của các nước đi trước là hết sức cần thiết. Ông Thiện dẫn chứng nhiều nền kinh tế lớn trên thế giới và khu vực, từ Anh, Mỹ, Nhật Bản, gần Việt Nam là Singapore, Hàn Quốc, tất cả đều vươn lên cùng kinh tế hàng hải, trong đó cốt lõi là ngành đóng tàu, vận tải biển và cảng biển.
Đối với Việt Nam, ông Thiện cho rằng kinh tế biển chỉ dừng lại ở mức độ khát vọng. “Tôi cho rằng chưa có chiến lược biển thông qua các tập đoàn mạnh, và cũng còn nhiều vấn đề về quản trị. Tôi cho rằng cách các quốc gia ven biển phát triển bằng cách xây dựng các tập đoàn là bài học lớn ở tầm vĩ mô mà chúng ta cần học hỏi”, ông Thiện nhấn mạnh.
Cần ưu tiên phát triển kinh tế hàng hải.
Từ thực tế đó, theo ông Thiện, trong chiến lược phát triển kinh tế biển, ngành hàng hải sẽ đóng vai trò quan trọng, là động mạch chính trong hệ thống giao thông trong nước và quốc tế. Với vai trò đó, việc ưu tiên phát triển kinh tế hàng hải sẽ tạo động lực mạnh mẽ, thúc đẩy sự phát triển nhanh và bền vững của các ngành kinh tế biển, kết nối hiệu quả nền kinh tế Việt Nam với các nền kinh tế thế giới. Cùng với đó, để ngành công nghiệp đóng tàu phát triển, cần có các chính sách ưu đãi cụ thể để hỗ trợ, cụ thể là chương trình phát triển công nghiệp đóng tàu và hàng hải được thiết kế bài bản, có tầm nhìn xa.
Trên hết, ông Thiện lưu ý rằng các doanh nghiệp làm chủ chiến lược hàng hải phải có cách tiếp cận chiến lược sớm với Chính phủ. “Tôi cho rằng chiến lược hàng hải sẽ được tái khởi động một cách rất có hệ thống trong quá trình thảo luận về chiến lược 10 năm tới trong năm nay, không giống như lần trước chúng ta đã thảo luận, nhưng vì nhiều vấn đề nên chúng ta không thể thực hiện được”, ông Thiện khẳng định.
Cùng với đó, ông Thiện cho rằng đây cũng là dịp để thảo luận về câu chuyện cơ chế, chính sách đối với các doanh nghiệp, tập đoàn nhà nước lớn, không thể kéo dài mãi được. “Nếu không làm triệt để thì sẽ tiếp tục bế tắc, vẫn là ý tưởng không thể giải quyết được. Tôi cho rằng đã đến lúc cần thay đổi. Nhiều vấn đề phức tạp, nhưng nếu cứ sửa từng chính sách một thì làm sao giải quyết được? Ở đây, cần có sự phối hợp đồng bộ theo tinh thần tầm nhìn lớn hơn”, ông Thiện nhấn mạnh./.
Theo Mai Dân
Nguồn: http://thoibaotaichinhvietnam.vn
